Als hobby ben ik thuisbrouwer, heb ooit op zolder een aanrecht geplaatst met watervoorziening en een gas aansluiting. Vroeger had ik alleen een grote pan die ik op een gasbrander zette om te brouwen, nou ja met behulp van wortmelange waar je water bij moest doen. Nu ben ik misschien een luie brouwer maar ook zeer geïnteresseerd in apparatuur om het brouwen wat te vergemakkelijken. De gas aansluiting heb ik niet meer nodig, je moet tenslotte met je tijd mee gaan. Nu gaat het brouwproces electronisch gecontroleerd, alleen de ingrediënten moet ik zelf toevoegen, en op het einde de vloeistof die wort heet, afkoelen en in een vergistingsvat laten lopen. Dit alles heb ik al eens in een bericht beschreven die je hier kunt teruglezen. Nu zal ik mijn apparatuur voorstellen, dat ik gebruik om bier te brouwen.
Brouwketel: Grainfather G30
Dit is een brouwketel met een stuurunit die koppelbaar is via bluetooth. Brouwrecepten maak je in een portal of met een app op telefoon of tablet. Deze stuur je dan naar de Grainfather unit en na het commando start gaat deze voor je aan het werk. Vervolgens kun je via de app het hele proces volgen en geeft deze aan wanneer je ingrediënten moet toevoegen. Verder zit er een tegenstroomkoeler bij die je kunt aansluiten op de ketel en de koudwaterkraan waardoor je aan het einde van het brouwproces de vloeistof snel kunt afkoelen en in een vergistingsvast kunt laten lopen. Een ander voordeel van deze ketel is dat de pomp met kokend hete vloestof mag pompen.
Heetwaterketel
In het brouwproces moet je op gegeven moment de granen uit de ketel halen en spoelen met warmwater van een temperatuur van 78 gr. om de resterende suikers uit de mout te krijgen. De temperatuur moet precies zijn omdat je anders de enzime (suikers) vernietigd. Ook al zit er een knop op voor de temperatuur instelling, dit is helaas bij benadering zodat ik ook gebruik maak van een thermometer die ik in de ketel hang. Deze ketel wordt gevuld met een hoeveelheid water die berekend is in het recept en wat uiteindelijk zorgt voor de hoeveelheid bier die je in flessen afvult. Bij het koken van de wort verdampt een hoeveelheid. De app van het brouwsysteem geeft aan wanneer je ketel moet aanzetten.
Moutmolen
Voordat je bier kan brouwen heb je o.a. gerst nodig, na het oogsten gaat het naar een mouterij die het vochtig maakt zodat het gaat kiemen. Op dat moment wordt het weer gedroogt om dat proces te laten stoppen. Dit drogen kan in verschillende fases waarbij de gerst gaat verkleuren en het steeds donkerder wordt. Dit zorgt dan weer voor de kleur van het bier. De gerst moet voor het brouwen gemalen worden, dit zorgt ervoor dat de kafjes van de gerstkorrel loslaten en de korrel wordt gebroken. In eerste instantie deed ik dat met de molen hier rechts maar het afstellen gaat hier wat moeilijk bij.
Onlangs heb ik geïnvesteerd in een beter molen, deze heeft 2 rollen waar tussen de gerst wordt gemalen. De vorige had 2 draaiende schijven. De afstand tussen de 2 rollen is secuurder af te stellen wat een beter resultaat geeft. Hierdoor geeft de gerst in het brouw proces beter de suikers af aan het water waardoor het brouwrendament omhoog gaat.
Gistvat
Wanneer je klaar bent met het brouwen heb je wort, dit moet afgekoeld worden naar ongeveer 20 °C. Bij de brouwketel zit ook een koeler die je op de koudwaterkraan aansluit en heel snel de wort afkoelt. Dit gaat dan in een vat wat afgesloten kan worden en waarop je een waterslot zet. Bij de wort voeg je een gist toe, deze haalt de suikers uit de wort en zet dit om in alcohol. Na een dag of 10 is dit proces uitgewerkt en heb je bier.
Ispindel – meten van de vergisting.
De Ispindel is een opensource project van een een unit die je in de wort laat drijven en waarmee je de vergisting kan volgen van het bier. Hierdoor kun je goed zien wanneer de vergisting klaar is en je het bier in de fles kan stoppen voor het nagisten. Het bestaat uit een aantal electronische componenten zoals een mini computerbord, thermometer en een kantelmeter.
Omdat het sortelijk gewicht van de wort wijzigt omdat de gist de suiker op eet, zal de Ispindel ander in de wort gaan drijven. Deze verandering wordt via de wifi naar mijn brouwapp gezonden zodat ik de verandering kan zijn bij het brouwsel. Omdat het een opensource project is moet je deze zelf calibreren, wat nogal een klusje is. Op het einde krijg je een formule die je in de Ispindel zet en kan er als volgt uit zien -0.053600529tilt^2 + 8.957127804tilt – 353.9479023
De analoge manier is het gebruik van een hydrometer, deze laat je in de wort zakken een een waarde aan. Dat betekent dus dat je zeer regelmatig de wort uit het vat haalt om te meten. Wanneer de meetwaardes gelijk blijven is je bier klaar. Dit is wel de meest secure manier van meten dus gebruik is deze methode voordat is start met de gist in het vat, en op het eind. Hierdoor kan ik precies het alcohol persentage van het gebrouwen bier meten.
Wordt vervolgt…